میدان امیر چخماق

میدان امیر چخماق (ایران _ یزد) + تصاویر

امیر جلال الدین چخماق از سرداران شاهرخ تیموری بود که به دستور وی حاكم یزد گردید. او با همكاری همسر خود فاطمه خاتون مجموعه ای شامل تكیه، میدان، حمام، تعدادی كاروانسرا، خانقاه، قنادخانه، چاه آب و مسجد را بنا کرده است. مهمترین بنای این مجموعه مسجدی است که به مسجد امیر چخماق یزد یا مسجد جامع نو شهرت دارد. در شمال مسجد نیز میدانی بنا کرده کهمیدان امیر چخماق نامیده شده است. این میدان هنوز پابرجاست و مرکز شهر یزد است.

میدان امیر چخماق در دوران صفویه نیز به همین نام خوانده می شد. در زمان شاه عباس برخی از این آثار بازسازی شده اند. از جمله چهار سوقی که بر روی کاروانسرا ساخته شده‌ است.

.

مجموعه میدان امیر چخماق یزد

— در شرق میدان امیر چخماق، بازاری به نام حاجی قنبر وجود دارد. این شخص به امر جهانشاه قره قریونلو به حکومت یزد رسیده بود و این بازار به دستور او بنا شده است. وی آثار دیگری هم در شهر یزد بنا کرده است. بعدها بر سر در بازار، بنای زیبا و بلندی به شکل بناهای موجود در تکیـه‌های یزد سـاخته شد.

در اوایل قرن سیزدهم هجری، میدان جلوی مسجد و سردر بازار، به حسینیه تبدیل شده است. البته در آن زمان، این مکان نقش حسینیه را نداشت، چون ساخت چنین مکان هایی از زمان صفویه به بعد در ایران رایج شد.

— حسینیه امیر چخماق توسط یکی از فرمانروایان یزد خراب گردید. اما هم اکنون این بنا در حال بازسازی می باشد تا دوباره به حسینیه تبدیل شود.

نخل بزرگ از دیدنی های دیگر این میدان است که به نخل حیدری ها نیز معروف است. بنا بر روایات، قدمت این نخل به ۴۵۰ سال پیش و زمان صفویه بر می گردد. برخی این نخل را کهن‌ترین نخل جهان می دانند. البته عده ای نیز نخل میدان شاه ولی در تفت را با ۶۰۰ سال قدمت، کهن‌ترین نخل موجود نامیده اند.

— بخشی از میدان امیر چخماق تا پیش از زمان پهلوی به گورستان نیز تبدیل شده بود و تعدادی از مردم به خاطر حسینیه موجود در آن، مردگان خود را آنجا خاک می‌کردند. اما از زمان پهلوی جلوی این کار گرفته شد و گورها ویران گردید، در نتیجه دوباره این میدان به صورت قبلی خود بازگشت.

یکی دیگر از بناهای این میدان که در ضلع جنوبی آن قرار دارد، مسجد امیر چخماق می باشد. ساخت این مسجد در سال 841 به پایان رسیده است.

تکیه امیر چخماق در سال ۱۳۳۰ هجری شمسی و مسجد امیر چخماق در سال ۱۳۴۱ بطور مستقل در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدند. همچنین این بناها و دیگر الحاقات به عنوان مجموعه امیر چخماق نیز به ثبت ملی رسیده‌است.

.

این میدان و مجموعه اطراف آن از زیباترین دیدنی های شهر یزد می باشد که هر ساله هزاران گردشگر را به سوی خود جلب می کند.

متاسفانه 8 نفر از شهدای گمنام جنگ ایران و عراق، پس از دو سال بحث و گفتگو، علیرغم اینکه میراث فرهنگی دفن آنها را به ضرر ثبت شدن شهر تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی یونسکو اعلام کرده بود، در سال 1393 در این میدان دفن گردیدند.

diakouدیاکو