جیت کان دو چیست؟
تاریخچه و قوانین
« جیت كان دو » این میراث با ارزش مرحوم بروس لی ، یكی از بحث برانگیزترین هنرها خصوصاً در چند ساله اخیر بوده است . امروزه افراد زیادی در سراسر دنیا به تدریس جیت كان دو مشغول هستند و سازما نهایی را هم تشكیل داده اند كه از طریق آن در ظاهر به گسترش جیت كان دو و در اغلب به تجارت و مطرح كردن نام رئیس سازمان خود می پردازند . جای تاسف است كه بروس لی فرصت پیدا نكرد تا هنر خود را به صورت سازمان یافته و كلاسیك به جهانیان عرضه كند و تنها توانست به تربیت یك نسل انگشت شمار در دهه ٦٠ میلادی بپردازد .
جیت كان دو در كشور ما حال و هوایی قدری متفاوت با سایر نقاط جهان دارد ، عنوان سبك بروس لی خود كافی است تا تعداد بسیاری از علاقه مندان به وی و هنرهای رزمی را جذب كند تا به این انگیزه كه آنچه در فیلم های وی دیده اند ، فرا بگیرند خود را وقف جیت كان دو كنند .
باید عنوان كنم كه من مربی جیت كان دو نیستم اما با مطالعه عمیق منابع در دسترس در مورد جیت كان دو بر آنچه اغلب اساتید و هنرجویان بنام جیت كان دو ارایه می دهند ، ایراد می گیرم . چندی پیش از هنر جویانی كه به قول خود چندین سال را صرف آموختن جیت كان دو كرده بودند و اكنون قصد پیوستن به یكی از سبك های رینگی را داشتند ، آزمونی به عمل آوردم ، متاسفانه همه آنها در انجام تكنیك های پایه دچار ضعف اساسی بودند ، البته مشت همیشه هم نمونه خروار نیست و من هم با مشاهده چند هنرجو قصد ندارم در مورد كل جامعه جیت كان دو قضاوت كنم ، اما نكته بارزتری كه در مورد این هنرجویان و حتی در سایر كلاسها ، حداقل طبق شواهد شخصی مشاهده كرده ام ، یك نوع سطحی نگری است كه به تقلید ژست های بروس لی در فیلم ها ، در مبارزات و تقلید پوشش بروس لی محدود می شود . آیا این جیت كان دو است ؟ آیا فردی كه حركات رقص پا و . . . بروس لی را تقلید كند ، جیت كان دو كار خوبی است ؟ آیا پوشیدن لباسهایی به طرح لباس های بروس لی در فیلم ها به معنی درك جیت كان دو است ؟ آیا هنرجویان جیت كان دو می دانند آن لباسهای سرمه ای رنگ با یقه بسته ، لباس فرم مردم عادی در زمان چین كمونیست بوده است نه لباس فرم جیت كان دو ؟
در مورد بروس لی مقالات بی شماری نوشته شده و ابعاد مختلف شخصیت وی مورد بررسی قرار گرفته ، آنچه بیش از همه دارای ارزش است آن است كه وی دارای ذهنی خلاق و خواهان آزادی بوده است ، در زمانی كه سبك های رزمی شرقی یك به یك به جامعه آمریكا معرفی می شدند و هر كدام هم مدعی كاملترین ، قویترین و بهترین بوده اند ، جوانی سر بر آورد و دوست داران هنر های رزمی را به دوری از تعصب تشویق می كند ، وی جمله ای ساده و پر معنا را مطرح می سازد : « اگر سبكی كامل بود پس چرا این همه سبك به وجود آمده اند ؟! » وی البته مورد غضب استادان بزرگ سبك های سنتی قرار می گیرد كه از گستاخی و ماجرا جویی این جوان كه به نوعی موقعیت آن را به خطر می انداخت ، خشمگین شده بودند ، اما وی همه رزمی كاران را مورد نكوهش قرار می داد كه كوركورانه از تعالیم هیچ كس بهره مند نشوند و پیروی نكنند ، با ذهنی باز و بدون تعصب از هر سبكی بیاموزند و در واقع « هر چه خوب و دارای كارآیی است جذب كنند ».
بروس از همین طرز فكر در پرورش مهارتهای خود استفاده كرد ، وی با بزرگان بسیاری به تمرین پرداخت و با آنها تبادل دانش نمود ، جون ری استاد بزرگ تكواندو از جمله افرادی است كه سالها با بروس به تمرین پرداخته است . جمعی از پیشگامان فول كنتاكت كاراته همچون جو لونیس ، باب وال مایك استون ، چاك نوریس و . . . نزد وی تمرین نموده اند ، از نقش وی در آفرینش كاراته تماس كامل نباید چشم پوشی كرد ، هر چند به این موضوع پرداخته نشده است ، اما بروس تنها راه مهارت در مبارزه و درك كامل از آن را مبارزه تماس كامل با استفاده از لوازم ایمنی می دانسته است كه خود در واقع مفهوم مبارزه آزاد است .
بروس لی جیت كان دو را خلق كرد ولی همیشه از اینكه نامی برای آن در نظر گرفت پشیمان بود ، چرا كه جیت كان دو یك تفكر و فلسفه است كه همواره پویاست ، هر روز می توان چیز جدیدی یاد گرفت و بر داشته ها افزود ، آنچه بروس آموزش می داد تركیبی بود از ضربات ساده و كاربردی از ضربات پای كاراته ، ضربات مشت بوكس ( وی بسیار تحت تاثیر محمد علی كلی بوده است ) و حتی فنون گلاویزی كه از استاد بزرگ «جن لبل» فرا گرفته بود . وی اعتقاد داشت كه راه ساده و مستقیم بهترین راه است در جلد اول كتاب وی از سری كتاب های « شیوه رزمی بروی لی » كه به « آموزش تكنیك های دفاع از خود » می پردازد شاهد هستیم كه ضربات ساده و كاربردی هستند و دفع حمله با یك یا دو حركت پایان می یابد .
بروس لی جیت كان دو را خلق كرد چون نیاز به تغییر را درك كرده بود ، چرا كه ذهن خود را آماده پذیرش مطالب جدید ساخته بود ، جیت كان دو فلسفه یافتن و استفاده از بهترین ها برای یك رزمی كار است . آیا شما دارای چنین توان و دانشی هستید ؟
«جرج دیلمن» استاد بزرگ هنر های رزمی نظر جالبی در مورد جیت كان دو دارد : هنر بروس لی ، هنر بروس لی بود و با بروس لی مرد . منظورم این است ، كه اگر او امروز راه بهتری می یافت بعضی چیزها را عوض می كرد . اگر شما راه بهتری برای اجرای مشت و لگد داشتید ، او آن را امتحان می كرد و اگر واقعا بهتر بود آنرا بكار می گرفت .» این است مفهوم جیت كان دو واقعی .
DIAKOU دیاکو